Een professionele website laten maken. De handleiding.

dinsdag 15 december 2009

Een professionele website laten maken. De complete handleiding.

Dit artikel is bedoeld voor (startende) ondernemers die serieus van plan zijn een professionele website te laten ontwikkelen. Het artikel beschrijft het proces van het ontwikkelen van een website van begin tot eind en de rollen die hierin voor de ondernemer en ontwikkelaar zijn opgenomen.

De inhoud van dit artikel is gericht op het ontwikkelen van (complexe) websites die een grote rol spelen binnen het marketingplan van de onderneming.

Goede voorbereiding

U kent het vast. U gaat verhuizen en wilt graag zo snel mogelijk uw nieuwe woning betrekken. Het schilderen van de kozijnen en het schuren en verven van het mooie balkenplafond komt later nog wel een keer. Maar vaak komt dat er niet meer van. Alles moet aan de kant, plastic over de meubels, het is me ook maar niet een werk. Iets wat u liever nog even uitstelt.

Op soortgelijke wijze gaat het bij het ontwikkelen van een nieuwe website vaak ook. Een goede voorbereiding is daarom van essentieel belang. En als opdrachtgever speelt u hierin een belangrijke rol. In dit artikel nemen we u van begin tot eind mee. Waar moet u zoal op letten om tot een goede voorbereiding en natuurlijk een goed eindresultaat te komen.

Wat maakt een goede website?

Een website is tegenwoordig meer dan een online visitekaartje. Met een goede website kunt u zich onderscheiden van uw concurrenten en uw website kan een belangrijke rol spelen bij het genereren van business. Daarvoor zijn echter wel een aantal zaken van belang:

  • een goede uitstraling die uw bedrijfsvisie en dienstverlening representeert
  • aanspreken van de juiste doelgroep
  • het aanbieden van de juiste informatie aan deze doelgroep
  • gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid om conversie te stimuleren
  • goede vindbaarheid
  • een goed Content Management Systeem
  • goede techniek

Ga niet overhaast te werk

Bovenstaande uitgangspunten zijn belangrijk om mee te nemen in de voorbereiding. Te snel beginnen met bouwen is een veelgemaakte fout. Belangrijke zaken als doelgroep en inhoud worden snel uit het oog verloren wanneer te snel wordt begonnen met bouwen.

Vergelijk het met het bouwen van een huis. U zegt ook niet tegen een aannemer: “Het moet van steen zijn, een woonkamer hebben, 3 slaapkamers en een badkamer. Maak er maar wat moois van. Oh ja, wel een tweede toilet.”. Dat komt natuurlijk nooit goed. Zit u straks in een huis zonder keuken. Daarom laat u eerst een architect een bouwtekening maken, houdt u rekening met wie er in de woning gaan wonen, waar de woning komt te staan, wat uw budget is, enz…

Duidelijk stappenplan

Onderstaand stappenplan is een goed uitgangspunt bij het ontwikkelen van een nieuwe website. Het model laat u zien waarom het zo belangrijk is niet meteen te beginnen met het bouwen van de site.U voorkomt hiermee tussentijdse wijzigingen die de ontwikkeling vertragen en mogelijk extra kosten met zich meebrengen. Ook speelt u als opdrachtgever een belangrijke rol. Uw wensen, ideeën en uiteraard de kennis over uw bedrijf vormen namelijk een belangrijk onderdeel van het eindproduct.

Stap 1: Doelstellingen bepalen

Denk goed na over wat u precies met de website wilt en wat u ervan verwacht. Wilt u een bepaald product verkopen? Wilt u dat mensen geïnteresseerd raken in uw product en hier informatie over opvragen? Wilt u kennis verspreiden? enz…

Specificeer duidelijke doelstellingen die tijdens de verdere ontwikkeling als uitgangspunt kunnen worden gebruikt.

Wat is uw doelgroep? Omschrijf uw doelgroep in de vorm van leeftijd, interesses, computerervaring, opleidingsniveau, enz..
Het specificeren van een duidelijke doelgroep komt van pas bij onder andere usability en grafische vormgeving. Verderop in het traject kunt u hier dus uw voordeel uit halen.

Betrek collega’s en werknemers ook bij deze stap. Met name het bepalen van doelstellingen ontwikkelt zich vaak beter als u hier met meerdere mensen over brainstormt.

Zelf doen of laten doen?
Uw doelstellingen liggen dicht bij uw onderneming en hebben waarschijnlijk overeenkomsten met andere activiteiten binnen uw bedrijf. Het bepalen van doelstellingen kunt u daarom het beste zelf, samen met werknemers en collega’s doen. Uiteraard kan het geen kwaad uw doelstellingen in een later stadium door een ervaren partij te laten beoordelen.

Het onderzoeken van uw doelgroep, ook wel het definiëren van persona’s genoemd, kan worden gedaan om een helder beeld van uw doelgroep te krijgen. Deze persona’s zullen uiteindelijk helpen bij het structureren en vormgeven van de website. Mocht u dit willen doen dan is het verstandig hier een usability bureau voor in te schakelen.

Stap 2: Informatiestructuur

Breng in kaart welke informatie u wilt aanbieden en hoe deze informatie moet worden gestructureerd. Welke informatie is belangrijker dan andere informatie? Wat hoort waarbij? Gebruik hierbij als uitgangspunt de bezoekers van uw website. Komt de informatie die u aanbiedt overeen met de informatie die uw bezoeker (uw doelgroep) zoekt? En kunnen uw bezoekers deze informatie ook vinden?

Een handige methode die u hierbij kunt gebruiken is card sorting. Maak voor iedere pagina of ieder stukje informatie een apart kaartje. U kunt eventueel een serie kaartjes maken die hoofdgroepen representeren. Structureer vervolgens de kaartjes op een zo logisch mogelijk wijze.

U schept hiermee niet alleen een helder beeld van de gehele informatiestructuur maar doet ook een aanzet naar de indeling van uw navigatie en menustructuur van uw website.

Informatiestructuur Testen
Overweeg serieus om deze stap ook door collega’s, werknemers, mensen uit uw omgeving en bij voorkeur mensen uit uw doelgroep uit te laten voeren. Hier kunnen verrassende resultaten uit voortkomen die van grote waarde kunnen zijn in het verdere traject.

Zelf doen of laten doen?
U weet zelf het beste over welke informatie u beschikt en welke informatie u naar uw bezoekers en potentiële klanten wilt overbrengen. Het structureren van deze informatie kan moeilijker zijn en hiervoor kunt u eventueel hulp van buitenaf inschakelen. Maak in ieder geval wel zelf een begin. Evenals uw doelstellingen kunt u dit later door een externe partij laten beoordelen.

Stap 3: Interactieontwerp

Een interactieontwerp kunt u vergelijken met de bouwtekening van een huis. Het is de blauwdruk van uw website en beschrijft de navigatiemenu’s, waar welke inhoud staat en de locatie van overige (interactieve) elementen. Dit gebeurt voor de verschillende pagina’s / templates waaruit uw website bestaat.

Daarnaast wordt ook de functionaliteit van de diverse onderdelen beschreven. Hoe werkt de navigatie, hoe werken formulieren, inlog- en registratiepagina’s, zoekfuncties, enz…

U kunt het interactieontwerp zien als een schematisch weergave van uw website waarbij grafische elementen achterwege zijn gelaten.

Interactieontwerp Testen
Door het interactieontwerp aan potentiële gebruikers voor te leggen kunt u testen of de verschillende onderdelen zich op de juiste plaats bevinden. Dit is zeker de moeite waard omdat hier zaken duidelijk worden die anders pas na het bouwen aan het licht komen. Testen op dit moment geniet de voorkeur omdat gebruikers zich nog niet laten beïnvloeden door grafische elementen en puur gericht zijn op structuur en functionaliteit.

Let op: het interactieontwerp is een zeer belangrijke schakel tijdens het ontwikkelproces. Het vertaalt uw informatiestructuur naar een werkbaar ontwerp wat uiteindelijk uw website wordt. Vaak wordt het maken van een interactieontwerp overgeslagen. Evenals het bepalen van doelstellingen en het maken van een informatiestructuur. U zult bij deze stappen misschien niet het idee krijgen dat u met een website bezig bent en deze daarom als overbodig beschouwen. Veel internetbureaus denken hier ook zo over. U moet zich echter realiseren dat u bijna gegarandeerd voor verrassingen komt te staan als u deze stappen overslaat. Nogmaals: u begint ook niet zonder bouwtekening aan het bouwen van een huis.

Stap 4: Visueel Ontwerp

Het visueel ontwerp is de grafische vertaling van het interactieontwerp. Dit is de meest concrete stap, en voor u als opdrachtgever vaak de leukste, omdat u nu een visueel beeld krijgt van uw website. Het voordeel van het maken van een visueel ontwerp op basis van het interactieontwerp is het feit dat de focus nu op het uiterlijk ligt. Structuur en interactie zijn immers in een eerder stadium al besloten.

Het visueel ontwerp moet aansluiten bij de huisstijl van uw bedrijf. Het ontwerpen van een huisstijl en het ontwerpen van een website zijn twee verschillende dingen. Niet alle webdesigners kunnen een huisstijl ontwerpen en vice versa. Mocht u (nog) niet beschikken over een logo / huisstijl dan is het verstandig deze eerst door een vormgever te laten ontwerpen.

Laat u bij het maken van het visueel ontwerp niet enkel leiden door uw eigen oordeel. Ook bij het visueel ontwerp is uw doelgroep van belang. Het is daarom verstandig het (voorlopige) ontwerp voor te leggen aan mensen uit uw omgeving en uw doelgroep.

Aandachtspunt: als er fotomateriaal wordt gebruikt in het visueel ontwerp let er dan op dat dit materiaal uw eigendom is. Als u zelf niet in het bezit bent van geschikt fotomateriaal kunt u overwegen stockfoto’s te gebruiken. Dit zijn foto’s die u op internet kunt kopen.

Stap 5: Bouwen en Content Management

Doelstellingen zijn geformuleerd, er ligt een duidelijke informatiestructuur, het interactieontwerp is afgerond en het visueel ontwerp is goedgekeurd. Het bouwen kan beginnen! U zult inmiddels begrijpen waarom meteen beginnen met bouwen sterk afgeraden wordt.

Het bouwen van een website is een technisch proces waar u waarschijnlijk weinig affiniteit mee heeft. Voor u is het belangrijk dat u uiteindelijk het visueel ontwerp op uw beeldscherm ziet met de functionaliteiten uit het interactieontwerp en de inhoud uit de informatiestructuur. Uiteindelijk heeft u, nadat de website is opgeleverd, alleen nog te maken met de content. Welteverstaan het beheren van deze content. En dat is een zeer belangrijk element: content management!

Content Management
Een content management systeem (CMS) is tegenwoordig een standaard voor iedere website. Met een CMS kunt u zaken als menustructuur, inhoud van afzonderlijke pagina’s, nieuws, video, enz beheren.

Het is belangrijk dat u van tevoren met de ontwikkelaar (bouwer) van uw website bespreekt welk CMS wordt gebruikt en of dit CMS voldoet aan uw eisen. Veel internetbureaus werken met een eigen CMS. Daarnaast wordt vaak gebruik gemaakt van Open Source oplossingen zoals Wordpress en Joomla!. Mijn advies is te kiezen voor een CMS dat (gedeeltelijk) op maat wordt gemaakt voor uw website. Joomla lijkt in veel gevallen aantrekkelijk omdat het goedkoop is maar voor een gemiddelde gebruiker is het in gebruik vaak ingewikkelder en minder gebruiksvriendelijk dan een goede maatwerk oplossing.

Naast het beheren van uw content speelt het CMS nog een zeer belangrijke rol. Het CMS moet een zoekmachine vriendelijke website produceren en de mogelijkheid hebben dat u hier invloed op uit kunt oefenen. Een CMS bevat alle informatie over de pagina’s binnen uw website. Bepaalde informatie van deze pagina’s en de opmaak ervan zijn belangrijk voor zoekmachines tijdens het indexeren van uw website. Controleer daarom van tevoren of het CMS dat u krijgt de volgende mogelijkheden heeft:

  • het CMS produceert zoekmachine vriendelijke url’s
  • u kunt per pagina / product / nieuwsitem een afzonderlijke paginatitel opgeven
  • u kunt per pagina / product / nieuwsitem afzonderlijke meta-tags opgeven
  • u kunt bij het inhoudelijk opmaken van de pagina’s gebruik maken van de <h1>, <h2> en <p> tags
  • u kunt bij afbeeldingen alt-tags toevoegen
  • het CMS kan een (xml) sitemap genereren

Vraag bovenstaande mogelijkheden na bij uw ontwikkelaar. Deze zijn een absolute must voor een goed vindbare website!

In het kader van de toegankelijkheid van uw website is het belangrijk dat deze volgens W3C richtlijnen wordt gebouwd. Vraag dit na bij de ontwikkelaar van uw website.

Stap 6: Bezoekers

Na stap 5 bent u naar alle waarschijnlijkheid in het bezit van een professionele website waarmee u uitstekende online successen kunt behalen! Uiteraard kan dit niet zonder bezoekers op uw website. In stap 5 hebben we het gehad over een zoekmachine vriendelijk CMS, die min of meer de on-site optimalisatie voor zijn rekening neemt.

Om met uw website een goede positie te behalen binnen de zoekresultaten van een zoekmachine spelen echter meer factoren een belangrijke rol. Naast de technische optimalisatie waar het CMS grotendeels verantwoordelijk voor is zijn content (tekst) en linkpopulariteit van groot belang.

Met name linkpopulariteit is iets wat niet met een éénmalige investering kan worden opgebouwd. Daarnaast zal met de content (paginatitels en teksten) moeten worden geëxperimenteerd om goede resultaten in de zoekmachine te behalen.

Het is daarom verstandig een extern bureau in te schakelen dat hierin is gespecialiseerd en uw website verder zal gaan optimaliseren. Ik ga hier in dit artikel niet heel uitgebreid op in maar geef wel een aantal tips die u kunt hanteren bij de keuze voor een zoekmachine optimalisatie bureau:

  • zoek een betrouwbare partner die specialist is op dit gebied (webdesign bureaus bieden bijna allemaal zoekmachine optimalisatie aan maar zijn lang niet altijd specialist op dit gebied)
  • investeer! Zoekmachine optimalisatie is niet goedkoop maar wel noodzakelijk. Investeren in een professionele website en vervolgens niet in zoekmachine optimalisatie is zonde van uw geld. Zonder bezoekers wordt uw website immers geen succes.
  • ga niet in zee met bedrijven die u een top10 (top5) positie garanderen! Deze bedrijven maken vaak gebruik van methoden die op het randje liggen van wat wel en niet mag. Op de lange termijn zal dit niet gunstig voor u uitpakken.

Stap 0: Bureaukeuze

Natuurlijk kunt u bovenstaande stappen niet zelf uitvoeren en zult u één of meerdere bureaus in moeten schakelen voor het gehele project. Eigenlijk is dat de eerste stap, vandaar stap 0. Voor de duidelijkheid bespreken we deze stap als laatst.

De benodigde specialisaties voor het gehele project kunnen we onderverdelen in de volgende:

  • usability (stap 1, 2, 3)
  • grafische vormgeving (stap 4)
  • webontwikkeling (stap 5)
  • zoekmachine optimalisatie (stap 5, 6)

Voor wat betreft bureaukeuze heeft u diverse mogelijkheden. Het mooiste zou natuurlijk zijn om 1 partij te vinden die alle expertises in huis heeft. Afgezien van zoekmachine optimalisatie is dit goed mogelijk. Er zijn tegenwoordig veel bureaus die usability, vormgeving en techniek in huis hebben.

Het is verstandig om bij verschillende bedrijven een offerte op te vragen en tevens te informeren naar de werkwijze. U zult gauw genoeg merken of deze enigszins overeenkomt met wat we in dit artikel hebben besproken.

Zoekmachine Optimalisatie is een vak apart en daarvoor zou ik adviseren een partij te kiezen die zich hierin heeft gespecialiseerd.

Kosten?

Het minste leuke van alles maar we kunnen er niet omheen.
Bepaal van tevoren goed wat uw beschikbare budget is en probeer niet voor een dubbeltje op de eerste rang te zitten. U moet zich realiseren dat het ontwikkelen van een succesvolle website geen kleine investering is maar zich uiteindelijk wel terug zal verdienen.

Bedragen noemen is erg moeilijk. Bij de grotere professionele bureaus met veel expertise in huis moet u niet schrikken van bedragen vanaf € 5.000. Maar er zijn ook genoeg kleinere bureaus die tegen lagere tarieven evengoed werk afleveren. Oriënteer goed en vraag bij verschillende partijen offertes aan. Vraag duidelijk naar referenties en de werkwijze van het bureau.

Ga niet overhaast te werk en neem weloverwogen beslissingen. Veel succes!


Over de auteur
Thomas Eilander (1980) is vanaf de opkomst van internet actief op het gebied van website ontwikkeling en heeft zich in de loop der jaren verder gespecialiseerd in usability en zoekmachine optimalisatie. Sinds 2005 is hij eigenaar van Santhos Webdesign. Santhos is een internetbureau dat zich specialiseert in het ontwerpen en ontwikkelen van gebruiksvriendelijke websites.

Wilt u reageren op dit artikel dan kunt u contact opnemen via thomas@santhos.nl
 

Contact


Santhos
Industrieweg 5
7944 HT Meppel
Drenthe

info@santhos.nl »